Tiêu Chuẩn Thiết Kế Xưởng May Tại TPHCM

Một xưởng may đạt chuẩn không chỉ cần tối ưu công năng sử dụng, mà còn phải đảm bảo các yếu tố về an toàn lao động, thông gió – chiếu sáng hợp lý, tổ chức dây chuyền khoa học và khả năng tích hợp công nghệ trong tương lai. Đồng thời, các yếu tố như tiết kiệm năng lượng, xử lý môi trường, và tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy (PCCC) cũng ngày càng trở thành yêu cầu bắt buộc trong các dự án xây dựng nhà xưởng.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng điểm qua những tiêu chuẩn thiết kế quan trọng và mang tính ứng dụng cao nhất khi triển khai xây dựng hoặc cải tạo một xưởng may hiện đại – từ quy hoạch mặt bằng, bố trí dây chuyền, đến các hệ thống kỹ thuật phụ trợ nhằm đảm bảo công năng – an toàn – hiệu suất vận hành tối ưu.
1. Các rủi ro có thể gặp nếu thiết kế không đủ tiêu chuẩn
Thiếu hệ thống thoát hiểm báo cháy theo quy chuẩn
Hệ thống thoát hiểm báo cháy vô cùng quan trọng, là điều bắt buộc phải có trong bất cứ công trình nào. Việc hệ thống này k được theo quy chuẩn dẫn đến nguy cơ mất an toàn nghiêm trọng gây ra hoả hoạn dẫn đến nguy hiểm về người và tài sản.
Thiết kế hệ thống điện máy móc không đồng bộ
Đây là một trong những rủi ro nghiêm trọng trong các xưởng may. Nếu không tính toán đúng công suất tiêu thụ của từng thiết bị, hoặc bố trí hệ thống điện không tương thích với tải trọng thực tế, dễ dẫn đến tình trạng quá tải đường dây, gây nóng chảy dây dẫn, sụt áp, hoặc nghiêm trọng hơn là chập cháy hệ thống điện.
Thiết kế không dự phòng cho mở rộng
Thiết kế xưởng may không tính đến khả năng mở rộng trong tương lai là một sai lầm phổ biến, đặc biệt đối với các doanh nghiệp đang trong giai đoạn tăng trưởng.
Nếu thiết kế ban đầu không có phương án dự phòng cho việc mở rộng (như bố trí diện tích trống, hệ thống kết cấu chịu lực linh hoạt, đường dây điện – nước có thể nâng cấp), doanh nghiệp buộc phải đầu tư cải tạo lớn hoặc xây dựng mới hoàn toàn.
Điều này không chỉ tốn kém chi phí đầu tư ban đầu lẫn chi phí gián đoạn sản xuất, mà còn gây lãng phí nguồn lực và ảnh hưởng đến tiến độ giao hàng, uy tín với khách hàng.
Thiết kế thiếu không gian lưu trữ hợp lí
Đây cũng là một rủi ro tiềm ẩn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả sản xuất và chất lượng sản phẩm. Khi khu vực kho bãi không được thiết kế khoa học — thiếu diện tích, không phân khu rõ ràng, hoặc không có hệ thống giá kệ, kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm — sẽ dẫn đến tình trạng vật tư bị để lộn xộn, ẩm mốc, hư hỏng hoặc thất thoát.
2. Tiêu chuẩn chung trong thiết kế xưởng may
Thiết kế xưởng may cần đảm bảo các tiêu chuẩn cơ bản về công năng sử dụng, an toàn lao động, hiệu quả sản xuất và tuân thủ quy định pháp luật. Một số tiêu chuẩn chung được kể đến như:
Công năng bố trí mặt bằng hợp lí
Hệ thống điện, chiếu sáng, thông gió phải đủ công suất đảm bảo an toàn và dễ bảo trì.
Đảm bảo an toàn lao động và PCCC
Khu vực phụ trợ đầy đủ và đạt chuẩn
3. Tiêu chuẩn về thông gió và chiếu sáng
Tiêu chuẩn về thông gió
Thông gió trong xưởng may đóng vai trò quan trọng giúp đảm bảo môi trường làm việc thoáng mát, giảm nhiệt, hạn chế bụi vải, mùi hóa chất (nếu có), và bảo vệ sức khỏe người lao động.
Một số yêu cầu cơ bản cần có:
Tốc độ luân chuyển không khí: Tối thiểu 20–30 m³/giờ/người.
Ưu tiên thông gió tự nhiên: Bằng cách bố trí cửa sổ, giếng trời, lỗ thông khí đối lưu ở hai bên nhà xưởng.
Kết hợp thông gió cơ khí: Lắp đặt quạt trần, quạt hút công nghiệp, hệ thống thông gió cưỡng bức tại các khu vực kín hoặc đông người.
Nhiệt độ môi trường làm việc: Duy trì ở mức 26–30°C, không quá nóng hoặc quá lạnh, tùy thuộc vào điều kiện khí hậu và quy mô xưởng.
Tiêu chuẩn về chiếu sáng
Cường độ chiếu sáng tiêu chuẩn (lux):
- khu vực may, kiểm hàng: 300 - 500 lux
- khu vực cắt vải: 500- 750 lux
- khu vực kho: 100 - 200 lux
Ánh sáng tự nhiên: Nên tận dụng tối đa bằng việc thiết kế cửa sổ, giếng trời, mái lấy sáng nhưng vẫn đảm bảo chống chói, chống nắng gắt.
Ánh sáng nhân tạo: Sử dụng đèn LED trắng, bố trí đều theo từng khu vực sản xuất, không tạo vùng tối hoặc bóng đổ ảnh hưởng đến tầm nhìn.
đều theo từng khu vực sản xuất, không tạo vùng tối hoặc bóng đổ ảnh hưởng đến tầm nhìn.
Không gây lóa mắt: Đèn chiếu sáng nên có chao đèn, lưới tán quang hoặc lắp đặt ở vị trí cao để tránh ánh sáng trực tiếp vào mắt công nhân.
4. Tiêu chuẩn PCCC và an toàn lao động
Thiết kế xưởng may cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về PCCC để phòng ngừa rủi ro cháy nổ và đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản.
Lối thoát hiểm
Tối thiểu 2 lối thoát hiểm cho mỗi tầng hoặc khu vực sản xuất. Bố trí biển chỉ dẫn lối thoát hiểm, đèn chiếu sáng khẩn cấp rõ ràng, dễ nhận biết.
Trang bị thiết bị PCCC
Bình chữa cháy xách tay, vòi phun, tủ PCCC được phân bố đều tại các vị trí trọng yếu. Hệ thống báo cháy tự động và hệ thống chữa cháy sprinkler cho xưởng từ 3 tầng trở lên hoặc quy mô lớn.
Khoảng cách an toàn PCCC
Bố trí lối đi nội bộ rộng ≥ 1,2 m để xe chữa cháy tiếp cận khi cần. Khu vực để nguyên liệu dễ cháy (vải, giấy…) cần cách xa nguồn nhiệt, điện.
Trang bị bảo hộ lao động
Cung cấp đầy đủ khẩu trang, găng tay, kính bảo hộ, giày chống trượt tùy vị trí công việc. Có tủ thuốc y tế, phòng y tế cơ bản, và bố trí khu nghỉ ngơi hợp lý cho người lao động.
Bố trí mặt bằng an toàn
Lối đi giữa các dây chuyền rộng rãi, không vướng vật cản. Sàn nhà chống trơn trượt, bằng phẳng, dễ vệ sinh.
Máy móc và thiết bị
Được lắp đặt chắn bảo vệ, công tắc khẩn cấp và kiểm tra định kỳ. Có hướng dẫn sử dụng rõ ràng, đào tạo công nhân trước khi vận hành.
5. Tiêu chuẩn về hạ tầng kỹ thuật
Hạ tầng kỹ thuật đóng vai trò nền tảng, bảo đảm cho hoạt động sản xuất của xưởng may diễn ra hiệu quả, liên tục và an toàn.
Hệ thống cấp thoát nước
Cung cấp đủ nước sạch cho sản xuất và sinh hoạt, tối thiểu 80–100 lít/người/ngày. Áp lực nước ổn định, hệ thống ống dẫn được bố trí hợp lý, dễ bảo trì. Phân luồng rõ ràng giữa nước mưa và nước thải sinh hoạt/sản xuất. Có bể tách dầu, bể lắng hoặc hệ thống xử lý nước thải nếu phát sinh hóa chất trong quá trình sản xuất (như in, nhuộm)
Hệ thống điện
Nguồn điện ổn định, công suất phải đáp ứng đủ cho toàn bộ máy móc, chiếu sáng, điều hòa… Có trạm biến áp riêng đối với xưởng quy mô lớn, đảm bảo nguồn điện không bị quá tải. Bố trí tủ điện phân khu, có thiết bị bảo vệ quá tải, ngắt mạch tự động, tiếp địa đầy đủ. Đường dây đi ngầm hoặc đi nổi phải đảm bảo cách nhiệt, chống cháy, chống ẩm.
Hệ thống thông tin liên lạc và mạng
Trang bị đường truyền internet ổn định, phục vụ cho quản lý sản xuất, giám sát và kết nối nội bộ. Bố trí hệ thống camera an ninh, loa thông báo nội bộ, chuông báo động khi có sự cố.
Hệ thống giao thông nội bộ
Lối đi và đường nội bộ rộng rãi, tối thiểu 3–5 m, đủ cho xe nâng, xe tải nhỏ lưu thông. Bề mặt đường bê tông hoặc gạch block chịu lực, chống bụi, chống ngập úng. Có vạch kẻ phân luồng di chuyển giữa người và phương tiện để đảm bảo an toàn.
6. Tiêu chuẩn về công năng và dây chuyền sản xuất
Tiêu chuẩn về công năng
Xưởng may thông thường gồm các khu vực chức năng sau, cần được bố trí khoa học và tách biệt để đảm bảo hiệu quả sản xuất.
Khu tiếp nhận nguyên liệu: Gần cổng, thuận tiện cho xe vận chuyển ra vào.
Khu vực kho: Bao gồm kho nguyên phụ liệu, kho bán thành phẩm và kho thành phẩm.
Khu vực cắt vải: Diện tích rộng, bố trí bàn cắt, máy trải vải, máy cắt công nghiệp.
Khu vực may: Là trung tâm của dây chuyền, tập trung máy may, máy vắt sổ, máy thùa khuy…
Khu vực hoàn thiện: Gồm các công đoạn là, kiểm hàng, đóng gói.
Các khu phụ trợ: Nhà vệ sinh, phòng thay đồ, khu nghỉ ngơi, phòng y tế, văn phòng quản lý…
Tiêu chuẩn bố trí dây chuyền sản xuất
Dây chuyền may phải được thiết kế theo nguyên tắc "một chiều", từ nguyên liệu đến thành phẩm, hạn chế tối đa việc vận chuyển ngược dòng.
Bố trí liên hoàn: Các công đoạn sắp xếp liền kề theo đúng thứ tự: cắt - may -hoàn thiện - đóng gói.
Lối đi giữa các máy may: Rộng ít nhất 1–1,2 m để đảm bảo lưu thông người và xe đẩy nguyên phụ liệu.
Khoảng cách giữa các máy: Đảm bảo không gian thao tác an toàn, thoải mái cho công nhân (thường từ 80 cm – 1 m).
Cung cấp điện, ánh sáng, khí nén (nếu có) dọc theo dây chuyền phải đồng bộ, dễ bảo trì và mở rộng.
Xem thêm một số tiêu chuẩn dành cho xưởng may 6 tầng
Kết luận
Đầu tư vào thiết kế xưởng may đúng chuẩn là bước đi chiến lược giúp doanh nghiệp tối ưu vận hành, đảm bảo an toàn và nâng cao năng lực cạnh tranh trong ngành may mặc. Một xưởng được quy hoạch bài bản không chỉ đáp ứng yêu cầu sản xuất hiện tại mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự mở rộng trong tương lai. Việc tuân thủ tiêu chuẩn thiết kế xưởng may tại TPHCM là yếu tố then chốt để phát triển bền vững. Để được tư vấn và triển khai giải pháp thiết kế – thi công trọn gói, hãy liên hệ Xây Dựng An Phú ngay hôm nay.
AN PHÚ DESIGN&BUILD
🏠 Địa chỉ: 18 Đường số 2 Khu nhà ở Hưng Phú, Khu phố 1, Thủ Đức, Hồ Chí Minh, Việt Nam
📩 Email: anphu.tuvan01@gmail.com
☎️ SĐT: 0934.909.023
👉 Thông tin liên hệ khác:
- Facebook: Xây nhà trọn gói AN PHÚ
- Tiktok: Xây Dựng An Phú
XÂY NHÀ TRỌN GÓI AN PHÚ - KIẾN TẠO KHÔNG GIAN HẠNH PHÚC!